هوش مصنوعی (AI) یکی از تکنولوژیهایی است که امروزه به طور گستردهای در دنیا مورداستفاده قرار میگیرد؛ ولی به گفته بسیاری از متخصصین این حوزه این تکنولوژی ممکن است خطرات زیادی را نیز برای دنیا به همراه داشته باشد و آینده دنیا را به خطر بیندازد. خطرات هوش مصنوعی نیز دقیقا مانند خطرات بسیاری از تکنولوژیها و علوم دیگر است که میتوانند در کنار مزایا تاثیرات منفی را نیز داشته باشند. ایلان ماسک در خصوص این موضوع میگوید من واقعا به قله هوش مصنوعی نزدیک هستم و این موضوع من را میترساند. توانایی هوش مصنوعی بسیار بیشتر از چیزی است که تقریبا هرکسی درباره آن میداند و این میزان توانایی روز به روز در حال بهبود و تقویت است.
تولید سلاحهای خودکار
هوش مصنوعی برای انجام بسیاری از فعالیتهای خطرناک طراحی و برنامهریزی شده است که میتوانند آینده دنیا را تحت تاثیر خود قرار دهند. یکی از مهمترین خطرات هوش مصنوعی سلاحهای خودمختار و خودکار هستند که برای کشتن افراد یا گروهی از افراد طراحی و ساخته شدهاند. از طرف دیگر میتوان انتظار داشت که در آیندهای نزدیک سلاحهای هستهای نیز بهصورت خودمختار دربیایند. در خصوص این موضوع پوتین رئیسجمهور روسیه میگوید که:
هوش مصنوعی نهتنها خطری برای روسیه بلکه خطری برای کل دنیا به شمار میآید.
با وجود این که هوش مصنوعی میتواند فرصتهای عظیمی را برای پیشرفت پیش روی انسانها قرار دهد؛ ولی بدون شک تهدیدهایی را نیز به وجود میآورد که حتی پیشبینی آنها هم دشوار است. نکته بسیار مهمی که در خصوص این موضوع وجود دارد این است که سلاحهای خودمختار ممکن است برای فرد یا دولتی باشند که برای زندگی انسانها ارزشی قائل نیست. به همین علت است که پیشبینی میشود از بین بردن آنها یا مبارزه با این سلاحها کاری بسیار دشوار خواهد بود. تمامی این موارد در کنار یکدیگر باعث میشوند تا این خطر هوش مصنوعی نگرانیهای زیادی را برای دولتها و جوامع بشری به وجود آورده باشد.
حریم خصوصی، امنیت و افزایش دیپفیک
یکی دیگر از خطرات هوش مصنوعی که امروزه میتواند بسیار نگرانکننده باشد مسئله استفاده مخرب از هوش مصنوعی است که میتواند امنیت دیجیتال را به میزان زیادی به خطر بیندازد. به عنوان مثال مجرمان اینترنتی میتوانند ماشینهای مجازی را به گونهای آموزش دهند که قربانیانشان را هک یا مهندسی اجتماعی کرده و در سطوح انسانی و حتی سطوح فوق انسانی به حریم خصوصی آنها تجاوز کند. از طرف دیگر این مسئله حتی ممکن است امنیت فیزیکی افراد را نیز به میزان زیادی به خطر بیندازد. یکی از تکنولوژیهایی که امروزه در این زمینه طراحی شده تکنولوژی دیپفیک است.
این تکنولوژی میتواند تصاویر ویدئویی را به طور کامل تغییر داده و به شکلی دربیاورد که گویی شخصی کاملا واقعی یک حرکت خاص را انجام میدهد، در حالی که چنین شخصی به هیچ وجه این کار را انجام نمیدهد. البته نباید فراموش کرد که نظارت شبانهروزی هوش مصنوعی روی شبکههای دیجیتال و اینترنتی میتواند تا حد زیادی ایمنی و امنیت این محیطها را افزایش دهد؛ ولی با این وجود خطرات هوش مصنوعی در این زمینه خطراتی هستند که پیشبینی آنها ممکن است سخت باشد و باید بتوان بدترین شرایط را در این زمینه در نظر گرفت.
یک مثال بسیار کاربردی از تکنولوژی دیپفیک این است که با استفاده از یادگیری ماشین و پردازش زبان طبیعی که هر دو از زیرمجموعههای هوش مصنوعی به شمار میآیند میتوان فایلهای صوتی و تصویری یک سیاستمدار را به شکلی تغییر داد و منتشر کرد که گویا صحبتهای جنسیتی یا نژادپرستانهای انجام داده است که این مسئله بدون شک میتواند تجاوز به حریم خصوصی او باشد.
از دست دادن موقعیتهای شغلی
طبق نظرسنجیهایی که امروزه در این زمینه انجام شده است پیشبینی میشود که تا سال ۲۰۳۰ بیش از ۸۰۰ میلیون موقعیت شغلی از بین برود که دلیل اصلی این موضوع اتوماسیون ناشی از ابزارهای هوش مصنوعی است. البته در کنار این موضوع بسیاری از افراد نیز گمان میکنند که هوش مصنوعی ممکن است موقعیتهای شغلی بسیار زیادی را نیز به وجود بیاورد. از نظر آنها بسیاری از کارها و موقعیتهای شغلی که نیاز به تحرک فیزیکی دارند از میان برداشته میشوند و کارهایی که نیاز به خلاقیت دارند به وجود میآیند. این مسئله باعث خواهد شد تا افرادی که پیش از این تحصیل کردهاند در گروه ثروتمندان قرار بگیرند و روزبهروز به ثروت خود بیفزایند.
با پیشرفت هوش مصنوعی پیشبینی میشود که بیشتر صاحبان شرکتهای مبتنی بر هوش مصنوعی به سودهای بسیار زیادی دست پیدا کرده و نیروهای انسانی خود را جایگزین تکنولوژیهای مبتنی بر هوش مصنوعی کنند. این موضوع یکی از مهمترین خطرات هوش مصنوعی برای بشریت به شمار میآید که حتما باید به آن دقت و توجه داشت. یکی از راهکارهایی که برای جلوگیری از این خطر مطرح میشود این است که یک ساختار اجتماعی جدید ایجاد شود تا همه افراد بتوانند در چنین سناریویی کسب درآمد کرده و کسی با از دست دادن موقعیت شغلی خود از نظر اقتصادی به مشکل برخورد نکند.
تروریسم با هوش مصنوعی
در حالی که هوش مصنوعی میتواند کمک زیادی به جهان کند؛ ولی نباید فراموش کرد که امروزه کمکهای زیادی به صنعت تروریست کرده و شرایطی را برای آنها فراهم میکند تا بتوانند حملات تروریستی را به شکل بهتری انجام دهند. امروزه بسیاری از گروهکهای تروریستی از هواپیماهای بدون سرنشین برای انجام حملات خود در کشورهای دیگر استفاده میکنند. این مسئله یکی از مهمترین خطرات هوش مصنوعی به شمار میآید.
از طرف دیگر آنها میتوانند از وسایل نقلیه هوشمند و خودران برای منفجرکردن بمبهای خود استفاده کنند یا اینکه سلاحهایی را بسازند که میتوانند خودشان حرکت کرده و بدون کمک انسانی شلیک کنند. این اسلحهها در حال حاضر در مرزهای کره شمالی و جنوبی نیز مورد استفاده قرار میگیرند. نکته مهمی که وجود دارد این است که ممکن است تکنولوژی سلاحهای هوشمند و ابزارهای هوشمند تروریستی به دست دولتها و گروههای خطرناک بیفتند که ممکن است کل دنیا را به خطر بیندازد.
بد افزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی
از جمله مهمترین خطرات هوش مصنوعی که امروزه بخشهای عمدهای از دنیا را تحت تاثیر خود قرار داده است بدافزارهای مبتنی بر هوش مصنوعی هستند. این بدافزارها در واقع نرمافزارهایی هستند که از یادگیری ماشین استفاده کرده و توسط هکرها آموزش داده میشوند. در ادامه این بدافزارها وارد سیستمهای مختلف کامپیوتری شده و اطلاعات آنها را مسدود کرده یا میدزدند. یکی از مهمترین خطراتی که این بدافزارها دارند این است که معمولا مقابله کردن با آنها بسیار سخت است؛ چراکه از هوش مصنوعی استفاده میکنند تا بتوانند مسیرهای مقابله را برای شما و تیم امنیتی که دارید ببندند.
نکته بسیار مهمی که درباره این بدافزارها وجود دارد این است که آنها در طول زمان بهینهسازی میشوند و خودشان میتوانند نقاط ضعفی که دارند را شناسایی کرده و آنها را بپوشانند. همین مسئله نیز باعث میشود تا مقابله با این بدافزارها در آیندهای نزدیک حتی سختتر از امروز شود. بهعنوانمثال اگر این بدافزارها قادر باشند خود را به خودروهای هوشمند و خودران برسانند ممکن است سیستمهای ترافیکی داخل شهری را به طور کامل مختل کرده یا اینکه باعث به وجود آمدن تصادفات بسیار شدیدی در سطح شهر شوند.
خطرات هوش مصنوعی در پزشکی
امروزه هوش مصنوعی (AI) به تکنولوژی تبدیل شده است که در بسیاری از صنایع مختلف مورد استفاده قرار میگیرد و عملا هیچ محدودیتی در استفاده از آن وجود ندارد. یکی از مهمترین کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت پزشکی و برای مراقبت از بیماران مختلف است. هوش مصنوعی میتواند به طور گستردهای برای مراقبت و نظارت دقیقتر روی بیماران مورد استفاده قرار گیرد و عملکردی بسیار بهتر از نیروهای انسانی را در این زمینه ارائه دهد. با این حال نباید فراموش کرد که یکی از مهمترین خطرات هوش مصنوعی خطراتی در همین حوزه خواهد بود.
در آزمایشاتی که در سالهای اخیر در این زمینه انجام شده است نشان داده شده که هوش مصنوعی گاهی اوقات ممکن است تبعیضهایی را بین گروههای مختلف بیماران به عمل بیاورد. بهعنوانمثال طبق آزمایشهای انجام شده این نتیجهگیری انجام شده است که افراد سیاهپوست در زمان مبتلا شدن به نوع خاصی از سرطان کمتر نیازمند مراقبتهای بهداشتی و پرستاری هستند. این به نوعی تبعیض میان دو نژاد به شمار میآید. حال اگر هوش مصنوعی مسئولیت مراقبت از بیمارانی که به این نوع سرطان مبتلا شدهاند را برعهده داشته باشد ممکن است با توجه به دادههایی که دارد چنین تبعیضی را ایجاد کند که یک خطر بزرگ در بیمارستانها و مراکز درمانی به شمار میآید.
نابودی بشریت؛ مهمترین مورد از خطر هوش مصنوعی
یکی از مهمترین خطرات هوش مصنوعی که از سالهای اخیر همواره مطرح میشد و هنوز هم پاسخ دقیقی برای آن پیدا نشده است خطر نابودی بشر توسط هوش مصنوعی است. به عقیده بسیاری از افراد ممکن است روزی برسد که هوش مصنوعی باعث نابودی بشریت شود و به عللی کاملا منطقی تصمیم بگیرد که نسل بشر را منقرض کند و از نظر آنها این مسئله میتواند مهمترین خطری باشد که هوش مصنوعی برای انسآنها خواهد داشت.
خلاصه مطلب
به طور کلی هوش مصنوعی میتواند در کنار تمام مزایایی که دارد از خطرات زیادی نیز برخوردار باشد. از جمله مهمترین خطرات هوش مصنوعی میتوان به مواردی مانند خطرات آن در سیستمهای امنیتی، نفوذهای شبکهای و طراحی بدافزارهایی که بر اساس یادگیری ماشین کار میکنند، خطرات این تکنولوژی در علم پزشکی و … اشاره کرد که همگی جز نگرانیهای اصلی پیشروهای این تکنولوژی به شمار میآیند. البته نباید فراموش کرد که در بسیاری از موارد راهکارهایی برای مقابله با این خطرات نیز اتخاذ شده است.