در باب تاثیر موسیقی بر مغز، کارشناسان معتقد هستند که اگر میخواهید بدن خود را قوی کنید، به باشگاه بروید و اگر میخواهید مغز خود را تمرین دهید، به موسیقی گوش دهید؛ زیرا تحقیقات نشان دادهاند که گوش دادن به موسیقی میتواند اضطراب، فشار خون و درد را کاهش دهد و همچنین کیفیت خواب، خلقوخو، هوشیاری ذهنی و حافظه را بهبود بخشد.
البته زمانی میتوانید انتظار این اثرات و فواید موسیقی بر روی مغز را داشته باشید که یک موسیقی آرامبخش، شاد و در عین حال معنیدار گوش دهید. احتمالا تاثیر موسیقی غمگین بر مغز یا تاثیر موسیقی رپ بر مغز اینگونه نخواهد بود.
موسیقی را میتوان بهعنوان درمان ذهنی برای از بین بردن استرس استفاده کرد. بسیاری از آزمایشات و مشاهدات علمی نیز ثابت کردهاند که موسیقی میتواند واقعا برای ذهن و روح مفید باشد. البته اگر با گوش دادن اعتیادآور به آن با اثرات مخرب موسیقی بر مغز مواجه نشوید. در ادامه به جزئیات بیشتری از اثرات موسیقی بر مغز و تاثیر موسیقی بر زندگی انسان اشاره خواهیم کرد.
نحوه تاثیر موسیقی بر مغز شما چگونه است؟
کارشناسان در زمینه چگونگی تاثیر موسیقی بر ذهن انسان در تلاشند تا بفهمند مغز ما چگونه میتواند موسیقی بشنود و پخش کند.
طی یک بررسی اثر موسیقی بر امواج مغزی مطالعه الکتروانسفالوگرافی کمی، مشخص شده است که ارتعاشات صدا پرده گوش را غلغلک میدهند، به سیگنال الکتریکی تبدیل میشوند، از طریق عصب شنوایی به ساقه مغز میرسند و در آنجا دوباره به چیزی که ما بهعنوان موسیقی درک میکنیم تبدیل میشوند.
از نظر محققان ازآنجاییکه موسیقی ساختاری از ریاضی و معماری است، مغز شما باید محاسبات زیادی را انجام دهد تا آن را درک کند.
اثرات مثبت و تاثیر موسیقی بر سلامت مغز
در این بخش قصد داریم تا شما را با فوائد و اثر موسیقی بر مغز تقویت آشنا کنیم.
۱. به بهبود هوش کلامی کمک میکند
نه تنها گوش دادن به موسیقی، بلکه یادگیری موسیقی و نواختن موسیقی نیز تأثیر بسیار مثبتی بر ذهن دارد. افرادیکه نواختن پیانو، گیتار و سایر آلات موسیقی را یاد میگیرند، قدرت بصری و IQ خوبی دارند. زیرا هنگام تمرین یک ساز موسیقی، هماهنگی بین ذهن و بدن تقویت میشود. بسیاری از مطالعات نیز این تأثیر بسیار مثبت موسیقی بر بدن را ثابت کردهاند.
۲. قدرت خلاقیت را افزایش میدهد
گوش دادن به موسیقی بهخصوص یک آهنگ جدید مغز را به چالش میکشد. ممکن است در ابتدا احساس خوشایندی نداشته باشد، اما این ناآشنایی مغز را مجبور میکند تا برای درک صدای جدید تلاش کند. بههمیندلیل، تاثیر موسیقی بر روی مغز انسان به بهبود قدرت خلاقیت کمک میکند.
۳. به یادآوری خاطرههای فراموششده کمک میکند
تجربه نشان داده است که فعال شدن مغز بهواسطه گوش دادن به موسیقی، روی یادآوری لحظات گذشته بسیار موثر است. پس گاهی باید بهسراغ آهنگهای قدیمی رفت.
۴. به ساماندهی تواناییهای مغز کمک میکند
با آرام شدن و کاهش استرس مغز و بدن، زمینه بهبود قدرت تمرکز و حافظه فراهم میشود. از نظر محققان، گوش دادن به موسیقی به روشن شدن بخشهای خاصی از قشر مغز کمک میکند که بهنوبه خود تأثیر مستقیمی بر عملکرد شناختی دارند.
شاید بههمیندلیل است که نوازندگان اغلب حافظه بهتری نسبت به دیگران دارند. از این تاثیر موسیقی بر مغز کودکان یا تاثیر موسیقی بر مغز جنین در دوران بارداری، میتوانید نهایت استفاده را ببرید.
توصیه میکنیم که برای بهرهمندی از اثر موسیقی بر مغز حافظه، به نحوه واکنش خود به اشکال مختلف موسیقی توجه کنید و نوع مناسب خود را انتخاب کنید. زیرا آهنگی که به یک نفر کمک میکند تا تمرکز کند ممکن است حواس دیگری را پرت کند و ملودی که به یک نفر کمک میکند تا آرام شود ممکن است باعث بروز خشم فرد دیگری شود.
۵. به افزایش شادی جسم و ذهن کمک میکند
یکی از مهمترین تاثیرات موسیقی بر مغز، افزایش ترشح هورمونهای شادی و احساس خوشایند ناشی از آن است. وقتی به موسیقی شاد گوش میدهید، راحتتر میتوانید روحیه خود را بالا ببرید. پس برای مدیریت خلقوخو و کاهش احتمال ابتلا به مشکلات قلبی مانند فشار خون بالا، موسیقی میتواند بهعنوان وسیلهای عالی عمل کند.
جالب است بدانید که حتی زمانیکه غمگین هستید، گوش دادن به موسیقی غمگین میتواند روحیه شما را بالا ببرد و احساس التیامآوری در شما ایجاد کند.
اثرات منفی موسیقی بر مغز انسان
در ادامه به چند مورد از نشانههای منفی اثر موسیقی بر ذهن اشاره خواهیم کرد.
۱. موسیقی غمگین میتواند باعث اضطراب شود
اغلب افراد در زمان ناراحتی به موسیقی غمگین گوش میدهند. اگرچه گوش دادن به این نوع موسیقی تاحدودی میتواند شما را آرام کند، اما گوش دادن بیشازحد به آن میتواند باعث بروز اضطراب و ناراحتی در ذهن شود. زیرا موسیقی غمگین نمیتواند ذهن شما را از چیزی که آزار میدهد منحرف کند و در نهایت مجبور هستید عمیقتر به آن فکر کنید.
به هر حال افراط در همه چیز بد است. اگر تمایل به گوش دادن به موسیقی برای ساعات طولانی را دارید، سعی کنید به آهنگهای بدون کلام و آرامشبخش گوش کنید.
۲. ممکن است باعث حواسپرتی ذهن شود
یکی از معایب گوش دادن به موسیقی این است که صدای بلند آن میتواند مانع از تمرکز ذهن شود و حتی باعث آسیب به ساختار گوش شود. تجربه نشان داده است که انجام چند کار دشوار است، بهخصوص اگر موسیقی بسیار بلندی در پسزمینه پخش شود. اغلب تاثیر موسیقی راک بر مغز بدینشکل است. درحالیکه یک موسیقی آرامبخش میتواند به تقویت خلاقیت شما کمک کند.
طبق مطالعات انجام شده، هنگامی که شما شروع به یادگیری و نواختن یکی از سازهای موسیقی می کنید، حجم سلول های خاکستری در مناطقی از مغز افزایش می یابد. یادگیری و نواختن سازهای موسیقی از مغز شما در برابر اثرات پیری محافظت می کند و همچنین باعث تقویت حافظه شما می شود.
زمانی که شروع به نواختن موسیقی می کنید، مغز شما مجبور می شود با سایر اعضای بدنتان که در نواختن ساز از آن ها استفاده می کنید هماهنگ شود. به طور مثال، در زمان نواختن گیتار مغز شما باید داده هایی مانند ترتیب نواختن نت های موسیقی را با حرکت انگشتان دستتان هماهنگ کند.
در نتیجه، فعالیت مغز افزایش می یابد و به شما کمک می کند که بتوانید اطلاعات بیشتری را در آن ذخیره کنید.
- قشر بیانیی
- مخچه
- قشر شنوایی
- قشر حسی
- قشر حرکتی
- قشر پیشانی
بهبود مهارت های حرکتی
از دیگر تاثیرات موسیقی بر مغز و افکار می شود به بهبود مهارت های حرکتی اشاره کرد. آلات موسیقی روش های متفاوتی برای نواختن دارند. نواختن موسیقی باعث ایجاد هماهنگی بین ذهن و مغز با عناصر فیزیکی بدن می شود.رقص نیز از این امر مستثنا نیست، وقتی حرکت بدن با صدای موسیقی هماهنگ می شود، مهارت های حرکتی بهبود می یابند.